Mogelijke oorzaken van een jeukende anus en behandeling

De medische benaming van jeuk in of rond de anus is 'pruritus ani' of 'perianale jeuk'. Mannen hebben vijf keer vaker last van jeuk in of rond de anus dan vrouwen, met name tussen 45 en 65 jaar. Jeuk rond de anus is een zeer vervelende klacht. De anus jeuk kan verschillende onderliggende oorzaken hebben, zoals een huidaandoening (eczeem of een contactallergie) of wormen (aarsmaden).

Mogelijke oorzaken van anus jeuk

Bij ongeveer 25% van de mensen, kan er geen oorzaak worden gevonden voor de jeuk in of rond de anus. Door jeuk en krabben kan chronische irritatie, beschadiging en ontsteking van de huid rond de anus ontstaan. Dit kan bevorderd worden door vocht en verweking van de huid.

Bij kinderen zijn vaak aarsmaden de boosdoeners. De jeuk komt dan vooral ’s nachts voor en bij het poepen. Ook volwassenen kunnen last krijgen van wormpjes. Bij volwassenen is een candida-infectie een regelmatig voorkomende oorzaak. Verder kunnen aambeien, anuskloofjes, fistels en plaatselijke irritatie door ontlasting, bijvoorbeeld door diarree, zeep en (vochtig) toiletpapier, een rol spelen. Ontoereikende of overmatige anale hygiëne kan ook anale jeuk veroorzaken.

Minder vaak voorkomende oorzaken zijn atopisch en seborroïsch eczeem, psoriasis en (contact)eczeem. Slechts sporadisch wordt jeuk in of rond de anus veroorzaakt door proctitis of endeldarmontsteking, inflammatoire darmziekten (zoals de ziekte van Crohn), (seksueel overdraagbare) infecties, erythrasma, lichen sclerosus, diabetes, ziekte van Paget en tumoren. Warmte, vocht (door zweten) en lang zitten kunnen de klachten verergeren en in stand houden.

Wanneer de huisarts raadplegen?

Bij aanhoudende anale jeuk is het verstandig je huisarts te raadplegen. Ook als je last hebt van anale pijn of als poepen pijn doet, is het raadzaam je huisarts in te schakelen. Vaak is de oorzaak (relatief) onschuldig, maar soms is anale pijn een signaal van een meer ernstige aandoening die behandeling behoeft. De huisarts kan een diagnose stellen en je zo nodig doorverwijzen voor behandeling naar een specialist: een proctoloog. Dat is een arts die zich bezighoudt met lichamelijke aandoeningen rondom het anale gebied.