Tartuffel » Specials » Pijn in onderrug

Pijn onderrug links en rechts pijn bij zitten en bij staan

Pijn onderrug links en rechts pijn bij zitten en bij staan Pijn in onderrug links en rechts: mogelijke oorzaken van pijn in onderrug bij zitten en bij staan. Onder de lage rug wordt het gebied verstaan ter hoogte van de onderste vijf lendenwervels, ook wel 'lumbale wervels' genoemd en de overgang met het heiligbeen, ook wel 'lumbo-sacrale overgang' genoemd. De lage rugklachten kunnen zich lokaal manifesteren (links, rechts en in het midden), of regionaal, dat wil zeggen over een groter gebied. Lage rugpijn kan optreden zonder uitstraling en met uitstraling (naar boven, naar de bilregio of naar één of beide benen).
De onderrug is een deel van ons lichaam dat vaak over het hoofd wordt gezien tot het moment dat pijn zich aandient. Pijn aan de onderrug, zowel aan de linker- als rechterkant, kan een grote invloed hebben op je dagelijks leven, vooral wanneer je dit ervaart bij het zitten of staan. Dit artikel neemt je mee in de wereld van lage rugpijn: wat de oorzaken kunnen zijn, hoe je het kunt herkennen, en wat je kunt doen om verlichting te vinden.

Pijn in de onderrug kan vele oorzaken hebben. Het kan gaan om een lichte verstijving van de spieren, maar ook om een ernstigere aandoening. Hier zijn enkele veelvoorkomende oorzaken van lage rugpijn die zowel aan de linker- als rechterkant kan voorkomen:

Spierverrekking of spierspanning

Overbelasting van de spieren in de rug is een veelvoorkomende oorzaak van rugpijn, vooral als je regelmatig zware voorwerpen tilt of een verkeerde houding aanneemt. De spanning kan zich concentreren aan de linker- of rechterkant van de onderrug, afhankelijk van hoe je je lichaam belast hebt.

Ischias

De ischiaszenuw is de langste zenuw in ons lichaam en loopt van de onderrug naar het been. Als deze zenuw geïrriteerd raakt, kan dit pijn aan één kant van de onderrug veroorzaken. Deze pijn straalt vaak door naar de bil en het been, en kan erger worden bij zitten of staan.

Hernia

Een hernia ontstaat wanneer een tussenwervelschijf uitstulpt en druk uitoefent op een zenuw. Dit kan resulteren in pijn aan één kant van de onderrug. Mensen met een hernia ervaren vaak meer pijn bij zitten, doordat de druk op de onderrug toeneemt.

Artrose en degeneratie van de wervelkolom

Artrose is een aandoening waarbij kraakbeen tussen de gewrichten slijt, waardoor pijnlijke ontstekingen kunnen ontstaan. Degeneratieve veranderingen in de wervelkolom kunnen zowel links als rechts pijn veroorzaken, vooral wanneer je langdurig in één houding zit of staat.

Sacro-iliacale gewrichtsdysfunctie

Het sacro-iliacale gewricht, gelegen tussen de wervelkolom en het bekken, kan ontstoken of geïrriteerd raken. Dit veroorzaakt vaak unilaterale (aan één kant) pijn in de onderrug, die erger wordt bij langdurig zitten of rechtop staan.

Nierproblemen

Hoewel we vaak aan spier- of gewrichtsproblemen denken, kunnen ook de nieren de boosdoener zijn. Nierstenen of een nierinfectie kunnen pijn in de onderrug veroorzaken, die meestal aan één kant zit. Dit soort pijn kan verergeren door bepaalde houdingen, zoals zitten of staan.

Bekkeninstabiliteit

Bij vrouwen kan bekkeninstabiliteit een oorzaak zijn van lage rugpijn, vooral na een zwangerschap. Dit kan leiden tot een onevenwichtige belasting van de spieren in de onderrug en zodoende pijn aan beide zijden veroorzaken, met name bij activiteiten zoals staan of zitten.

Symptomen van lage rugpijn bij zitten en staan

Pijn in de onderrug kan zich op verschillende manieren manifesteren, afhankelijk van de onderliggende oorzaak. Enkele symptomen die vaak voorkomen bij mensen met rugpijn links en rechts zijn:

  • Stekende pijn of zeurende pijn: De pijn kan scherp en stekend zijn of eerder een doffe, zeurende pijn, afhankelijk van de betrokken structuren.
  • Verergering bij beweging: Veel mensen merken dat de pijn toeneemt wanneer ze lang in dezelfde houding zitten of staan. Het kan ook verergeren bij bepaalde bewegingen, zoals buigen of draaien.
  • Stijfheid in de ochtend: Bij artrose kan de rug vooral in de ochtend stijf en pijnlijk aanvoelen, en dit kan gedurende de dag verbeteren.
  • Pijn die uitstraalt: Bij zenuwbetrokkenheid, zoals bij ischias of een hernia, kan de pijn uitstralen naar de bil of het been. Dit wordt vaak gevoeld als een scherpe of branderige sensatie.
  • Spierkrampen: Spierspanning kan leiden tot krampen in de onderrug, vooral na langdurig zitten of staan in een verkeerde houding.

Waarom doet het vooral pijn bij zitten en staan?

Zitten en staan zijn houdingen waarin de belasting op de onderrug het grootst kan zijn. Bij zitten wordt de druk op de tussenwervelschijven namelijk aanzienlijk vergroot, vooral wanneer je een verkeerde houding aanneemt of een slecht ondersteunde stoel gebruikt. Wanneer je staat, moeten de spieren in je onderrug extra werken om je wervelkolom recht te houden. Als je spieren verzwakt of overbelast zijn, kan dit leiden tot pijn, vooral aan de linker- of rechterkant.

Bij het langdurig zitten ontstaat er vaak extra druk op de wervelkolom en de omliggende weefsels. Dit kan leiden tot compressie van de tussenwervelschijven, wat het risico op klachten zoals een hernia of ischias vergroot. Staan, vooral zonder te bewegen, kan op zijn beurt zorgen voor een overbelasting van de spieren en gewrichten in de onderrug. Het constante aanspannen van de spieren kan leiden tot vermoeidheid en uiteindelijk pijn.

Wat kun je doen om de pijn te verminderen?

De aanpak van lage rugpijn hangt af van de oorzaak, maar er zijn enkele algemene strategieën die kunnen helpen de pijn te verminderen, ongeacht de specifieke oorzaak:

Houding verbeteren

Een goede houding is essentieel om pijn in de onderrug te voorkomen en te verlichten. Let erop dat je rechtop zit, met beide voeten op de grond, en probeer slungelige houdingen te vermijden. Bij het staan is het belangrijk om het gewicht gelijkmatig te verdelen over beide voeten.

Blijf bewegen

Hoewel rust nodig kan zijn in de acute fase van pijn, is het belangrijk om niet te lang stil te blijven zitten of staan. Regelmatige lichte bewegingen, zoals wandelen of rek- en strekoefeningen, kunnen de spieren ontspannen en de doorbloeding verbeteren.

Oefeningen voor de rug

Versterkende oefeningen voor de buik- en rugspieren kunnen helpen om de wervelkolom te ondersteunen. Denk aan oefeningen zoals de plank, bruggetjes en zachte rekbewegingen om de spieren soepel te houden.

Warmte- en koudebehandeling

Warmte kan helpen om stijve spieren te ontspannen, terwijl een ijsbehandeling nuttig kan zijn om ontstekingen te verminderen. Gebruik een warmtekussen of een ijspak gedurende ongeveer 20 minuten per keer.

Manuele therapie en fysiotherapie

Een fysiotherapeut kan helpen met gerichte oefeningen en behandelingen zoals dry needling of massage om de spanning in de spieren te verlichten. Manuele therapie kan bijdragen aan het verbeteren van de beweeglijkheid van de wervelkolom.

Medicatie

Voor tijdelijke pijnverlichting kunnen ontstekingsremmers of pijnstillers zoals paracetamol worden gebruikt. Overleg altijd met een arts voordat je medicatie neemt, vooral als de pijn aanhoudend is.

Ergonomische aanpassingen

Bij werk dat veel zitten vereist, is het verstandig om te investeren in een ergonomische bureaustoel en het werkoppervlak op de juiste hoogte in te stellen. Ook regelmatig afwisselen tussen zitten, staan en bewegen kan rugklachten voorkomen.

Wanneer moet je naar een arts?

Ofschoon lage rugpijn vaak vanzelf overgaat met de juiste aanpak, zijn er situaties waarin je beter naar een arts kunt gaan. Dit is bijvoorbeeld het geval als:

  • De pijn niet afneemt na enkele weken, ondanks zelfzorgmaatregelen.
  • De pijn gepaard gaat met gevoelloosheid, tintelingen of krachtverlies in de benen.
  • Er sprake is van problemen met plassen of stoelgang, wat kan wijzen op ernstige zenuwbeknelling.
  • Je koorts hebt of onverklaarbaar gewichtsverlies ervaart in combinatie met rugpijn.

Een arts kan verdere onderzoeken, zoals röntgenfoto's of een MRI-scan, voorstellen om de oorzaak van de pijn op te sporen en een geschikte behandeling voor te stellen.

Onderzoek en diagnose van onderrugpijn

Het begrijpen van lage rugpijn begint met een grondige diagnose. Dit artikel gaat uitgebreid in op de methoden die worden gebruikt om de oorzaak van pijn in de onderrug vast te stellen, zowel links als rechts, en hoe artsen te werk gaan om een gedetailleerde diagnose te stellen. We nemen je stap voor stap mee door de onderzoeken die mogelijk zijn, zodat je precies weet wat je kunt verwachten.

Diagnostisch onderzoek: een grondige benadering

Diagnostiek begint vaak met een zorgvuldig gesprek tussen de arts en de patiënt. Hierbij wordt ingegaan op verschillende aspecten van de klachten, zoals de aard, duur, intensiteit en de omstandigheden waarin de pijn verergert of juist afneemt. Een goede anamnese vormt de basis van verder onderzoek en kan al veel informatie opleveren. Wist je dat in maar liefst 80% van de gevallen een uitgebreide anamnese kan leiden tot een voorlopige diagnose van lage rugpijn? Dit benadrukt het belang van een gedegen gesprek tussen arts en patiënt.

Lichamelijk onderzoek: luisteren naar je lichaam

Tijdens het lichamelijk onderzoek zal de arts verschillende aspecten van je bewegingsapparaat beoordelen. Hierbij wordt gekeken naar:

Houding en mobiliteit
De arts zal beoordelen of er sprake is van een afwijkende houding of beperkingen in de mobiliteit van de rug. Bijvoorbeeld, een stijve onderrug kan wijzen op spierspanning of artrose. Artsen gebruiken vaak de zogenaamde "Schober-test" om te beoordelen in welke mate de rug kan buigen. Bij deze test wordt de beweeglijkheid van de onderrug gemeten. Een beperkte buiging van minder dan 5 cm wijst op een mogelijke verstijving van de wervelkolom.

Spierkracht en reflexen
De arts zal ook spierkracht en reflexen testen. In ongeveer 10-20% van de gevallen wijst een verminderd reflex op een zenuwbeknelling, zoals bij een hernia. Dit soort bevindingen helpen om in te schatten of er sprake is van zenuwbetrokkenheid.

Pijnpunten en gevoeligheid
Door middel van palpatie – het aftasten van de rug – kan de arts pijnlijke punten identificeren. Pijn die specifiek op één punt aanwezig is, kan bijvoorbeeld wijzen op een probleem met een facetgewricht, terwijl meer diffuus verdeelde pijn vaak een teken is van spierspanning.

Beeldvormend onderzoek: wanneer is het nodig?

In de meeste gevallen van lage rugpijn is beeldvormend onderzoek, zoals röntgenfoto's of MRI-scans, niet direct nodig. Echter, wanneer er sprake is van aanhoudende of ernstige klachten, of wanneer er symptomen zijn die wijzen op een mogelijke ernstige oorzaak (zoals gevoelloosheid, krachtverlies, of problemen met de blaas of darmen), kan beeldvormend onderzoek noodzakelijk zijn. Cijfers laten zien dat slechts in 5-10% van de gevallen beeldvormende technieken noodzakelijk zijn voor een goede diagnose.

  • Röntgenfoto's: Worden voornamelijk gebruikt om degeneratieve veranderingen, zoals artrose, vast te stellen. Ongeveer 30% van de mensen boven de 50 jaar vertoont tekenen van artrose op röntgenfoto's, zelfs als zij geen klachten hebben.
  • MRI-scan: Een MRI wordt ingezet wanneer de arts vermoedt dat er sprake is van een hernia of een ander probleem dat de zenuwen kan beïnvloeden. Uit studies blijkt dat bij mensen met langdurige rugpijn in 20-25% van de gevallen een hernia zichtbaar is op een MRI-scan, hoewel niet al deze hernia's daadwerkelijk de oorzaak zijn van de klachten.
  • CT-scan: Soms wordt een CT-scan gebruikt om specifieke botafwijkingen te identificeren, zoals bij verdenking van een breuk of ernstige slijtage.

Specifieke testen en vragenlijsten

Naast lichamelijk en beeldvormend onderzoek zijn er ook verschillende vragenlijsten en functionele testen die de arts kan gebruiken om meer inzicht te krijgen in de aard van de klachten:

Oswestry Disability Index (ODI)
Deze vragenlijst helpt om de mate van beperking die iemand door rugpijn ervaart te meten. De ODI-score geeft aan in hoeverre rugpijn invloed heeft op dagelijkse activiteiten, zoals lopen, zitten en slapen. Een score boven de 40% duidt op een ernstige beperking.

VAS-pijnscore
De Visual Analog Scale (VAS) wordt vaak gebruikt om de pijnintensiteit in kaart te brengen. Het is een schaal van 0 tot 10, waarbij 0 staat voor geen pijn en 10 voor ondraaglijke pijn. Het helpt de arts om de progressie van de pijn te volgen en het effect van behandelingen te evalueren.

SLR-test (Straight Leg Raise)
Deze test wordt uitgevoerd wanneer er een vermoeden is van ischias. De patiënt ligt op de rug en de arts tilt het gestrekte been op. Als dit pijn veroorzaakt die doorstraalt naar de bil of het been, kan dit wijzen op druk op de ischiaszenuw. Uit onderzoek blijkt dat de SLR-test in 70-80% van de gevallen betrouwbaar is bij het diagnosticeren van ischias.

Voorbeelden uit de praktijk

Om dit alles in een concreet perspectief te plaatsen, geven we een voorbeeld. Stel je voor: Peter, 45 jaar, komt bij de arts met lage rugpijn die naar zijn rechterbeen uitstraalt. Na een gesprek blijkt dat de pijn erger wordt bij zitten en licht vermindert bij bewegen. De arts voert een SLR-test uit, waarbij Peter pijn aangeeft in zijn bil en been. Een MRI-scan bevestigt later dat er sprake is van een hernia. Dankzij een goede diagnose kan Peter starten met fysiotherapie, en binnen drie maanden is zijn pijn met 50% verminderd.

In een ander voorbeeld komt Marijke, 52 jaar, bij de arts met vage pijnklachten aan de linkerkant van haar onderrug, vooral na lange periodes van staan. Uit de anamnese blijkt dat ze vaak staat tijdens haar werk als kapster. De arts voert een lichamelijk onderzoek uit en constateert dat er sprake is van spierspanning en een beperkte beweeglijkheid van de onderrug. Met gerichte fysiotherapie, waarbij zowel mobiliteit als houding worden verbeterd, verdwijnen de klachten binnen enkele weken.

Medische behandeling en zelfzorg

Wanneer de diagnose is gesteld, zijn er verschillende behandelopties om de pijn in de onderrug te verlichten. Afhankelijk van de oorzaak en ernst van de klachten kunnen zowel medische als zelfzorgbehandelingen worden ingezet. Hieronder bespreken we zowel de gangbare als enkele minder bekende benaderingen in MEER Flair-stijl.

Medische behandelingen

Fysiotherapie en oefentherapie
Een veelgebruikte behandeling bij lage rugpijn is fysiotherapie. Deze behandelmethode richt zich op het versterken van de spieren rondom de rug en het verbeteren van de houding en mobiliteit. Onder begeleiding van een fysiotherapeut leer je oefeningen die bijdragen aan pijnverlichting en preventie van toekomstige klachten. Oefentherapie zoals Mensendieck en Cesar kunnen ook helpen om je houding en bewegingspatronen te optimaliseren.

Medicatie
Voor tijdelijke verlichting kunnen pijnstillers zoals paracetamol of NSAID's (bijv. ibuprofen) worden gebruikt. In gevallen van hevige pijn kan de arts spierontspanners of opioïden voorschrijven, hoewel deze laatste groep alleen kortdurend wordt gebruikt vanwege het risico op verslaving.

Injecties
Bij aanhoudende pijn kunnen injecties met corticosteroïden overwogen worden. Deze injecties worden direct in het pijnlijke gebied geplaatst, bijvoorbeeld in de buurt van een geïrriteerde zenuw. Dit kan helpen om ontstekingen en pijn tijdelijk te verminderen, waardoor andere behandelingen, zoals fysiotherapie, effectiever kunnen zijn.

Prolotherapie
Een minder bekende behandeling is prolotherapie, waarbij een irriterende vloeistof in de pijnlijke structuren wordt geïnjecteerd om het lichaam aan te zetten tot herstel. Studies tonen aan dat prolotherapie nuttig kan zijn voor mensen met chronische lage rugpijn door het stimuleren van de aanmaak van nieuw weefsel.

Manuele therapie en chiropractie
Manuele therapie kan helpen om de beweeglijkheid van de wervelkolom te verbeteren en spierknopen los te maken. Chiropractie is een vergelijkbare behandelvorm, waarbij met specifieke technieken de wervelkolom wordt gemanipuleerd. Uit onderzoek blijkt dat manuele therapie effectief kan zijn bij mensen met lage rugpijn die beperkt zijn in hun bewegingsvrijheid.

Zelfzorg en alternatieve benaderingen

Warmte- en koudetherapieHet toepassen van warmte, bijvoorbeeld met een warmtekussen, kan helpen om stijve spieren te ontspannen, terwijl koude compressen nuttig kunnen zijn om ontstekingen te verminderen. Afwisselen tussen warmte en koude kan ook effectief zijn om zowel spanning als ontsteking te verlichten.

Stretching
Het regelmatig doen van bepaalde houdingen, zoals de 'child's pose' of de 'cat-cow', kan helpen om spierspanning te verminderen en de flexibiliteit van de wervelkolom te verbeteren.

Kruidensupplementen
Hoewel er nog meer onderzoek nodig is, worden sommige kruiden zoals kurkuma en duivelsklauw geprezen om hun ontstekingsremmende eigenschappen. Deze supplementen kunnen een natuurlijke aanvulling zijn op andere behandelingen en helpen om ontstekingen te verminderen.

Dry Needling
Dry needling lijkt op acupunctuur, maar heeft een andere benadering. Hierbij worden naalden in specifieke spierknopen ingebracht om deze te ontspannen. Deze techniek kan effectief zijn voor het verminderen van chronische spierspanning in de onderrug.

Prognose van onderrugpijn: wat kun je verwachten?

Lage rugpijn is een veelvoorkomend probleem dat iedereen op enig moment in zijn leven kan treffen. De vooruitzichten – oftewel de prognose – voor mensen met lage rugpijn variëren, afhankelijk van de oorzaak, de ernst van de klachten en de behandelingen die worden ingezet. In deze sectie bespreken we de prognose van lage rugpijn in Flair-stijl: hoopvol, informatief en vol praktische inzichten.

Korte- en langetermijnvooruitzichten
Voor de meeste mensen met lage rugpijn is de vooruitgang positief. Maar liefst 80-90% van de gevallen van lage rugpijn verbetert binnen enkele weken met een combinatie van rust, zelfzorgmaatregelen en fysiotherapie. Veel mensen ervaren verlichting binnen de eerste zes weken, waarbij lichte beweging en oefeningen de sleutel tot herstel zijn. Dit betekent dat je, zelfs als de pijn op dit moment overheersend lijkt, goede kansen hebt om op korte termijn weer normaal te functioneren.

Toch is er ook een minder rooskleurige kant. Ongeveer 20% van de mensen met lage rugpijn ontwikkelt chronische klachten, waarbij de pijn langer dan drie maanden aanhoudt. Chronische rugpijn kan complexer zijn om te behandelen en vraagt vaak om een multidisciplinaire aanpak, waarbij zowel medische als psychosociale factoren worden meegenomen.

Factoren die de prognose beïnvloeden
De prognose hangt sterk af van verschillende factoren:
  • Vroege interventie: Hoe eerder je actie onderneemt om je klachten aan te pakken, hoe groter de kans dat je volledig herstelt. Vroege diagnose en behandeling helpen om te voorkomen dat pijn chronisch wordt.
  • Leeftijd en algehele gezondheid: Jonge, gezonde mensen hebben vaak een betere prognose omdat hun lichaam sneller herstelt. Ouderen kunnen een trager herstel ervaren, vooral als er sprake is van degeneratieve aandoeningen zoals artrose.
  • Leefstijl: Een actieve leefstijl draagt bij aan een betere prognose. Regelmatige beweging, gezond eten en voldoende slaap versterken het lichaam en helpen bij het herstel. Roken en overmatig alcoholgebruik kunnen de genezing juist vertragen.
  • Psychosociale factoren: Stress, angst en depressie kunnen lage rugpijn verergeren en het herstelproces vertragen. Positief ingesteld zijn en vertrouwen hebben in het herstelproces zijn belangrijke factoren die bijdragen aan een betere prognose. Studies hebben aangetoond dat mensen die optimistisch zijn over hun herstel sneller genezen en minder kans hebben op chronische klachten.

Vooruitgang boeken: wat kun je doen?
De weg naar herstel van lage rugpijn is voor iedereen anders. Sommige mensen hebben baat bij actieve revalidatie, terwijl anderen meer gebaat zijn bij een combinatie van rust en gerichte behandeling. Het belangrijkste is om te luisteren naar je lichaam, en niet te aarzelen om hulp in te schakelen wanneer dat nodig is. Voor veel mensen kan de juiste mix van beweging, ontspanning, medische zorg en zelfzorg een wereld van verschil maken.

Blijf in beweging, geef je lichaam de tijd om te herstellen en focus op de kleine verbeteringen. Het pad naar een pijnvrije rug is misschien niet altijd recht, maar met geduld, inzet en de juiste ondersteuning zijn de vooruitzichten voor herstel vaak hoopvol en positief.

Complicaties bij lage rugpijn: een uitgebreide verkenning

Ofschoon lage rugpijn in veel gevallen vanzelf overgaat of succesvol kan worden behandeld, zijn er situaties waarin complicaties optreden. Complicaties kunnen variëren van milde ongemakken tot ernstige beperkingen die een grote invloed hebben op het dagelijks leven. In deze sectie gaan we dieper in op de mogelijke complicaties die kunnen optreden bij lage rugpijn en hoe deze complicaties te herkennen en te voorkomen zijn.

1. Chronische lage rugpijn
Een van de meest voorkomende complicaties van acute lage rugpijn is dat de pijn chronisch wordt. Dit betekent dat de pijn langer dan drie maanden aanhoudt, ondanks behandeling. Chronische rugpijn kan een negatieve invloed hebben op de kwaliteit van leven en leiden tot beperkingen in werk en dagelijkse activiteiten. Ongeveer 20% van de mensen met acute rugklachten ontwikkelt chronische klachten. Vroege interventie en een actieve benadering kunnen helpen om de kans op chronische pijn te verkleinen.

2. Zenuwbeschadiging en zenuwpijn
Bij aandoeningen zoals een hernia kan de uitstulping van de tussenwervelschijf druk uitoefenen op de zenuwen in de onderrug. Als deze druk niet tijdig wordt verholpen, kan dit leiden tot blijvende zenuwbeschadiging. Dit uit zich vaak als chronische zenuwpijn (neuropathische pijn), gevoelloosheid, tintelingen, of spierzwakte. Zenuwpijn kan zich ook uitbreiden naar andere delen van het lichaam, zoals de benen, en kan daardoor mobiliteitsproblemen veroorzaken.

3. Bewegingsbeperkingen en stijfheid
Lage rugpijn kan leiden tot bewegingsbeperkingen en stijfheid in de wervelkolom. Dit kan niet alleen de fysieke activiteit beperken, maar ook invloed hebben op de houding en de mogelijkheid om dagelijkse activiteiten uit te voeren. Langdurige bewegingsbeperkingen kunnen spierzwakte veroorzaken, omdat de spieren rond de wervelkolom verzwakken door inactiviteit. Dit kan op zijn beurt de rug minder stabiel maken, wat het risico op verdere blessures vergroot.

4. Verminderde kwaliteit van leven
Rugpijn kan een grote invloed hebben op de algemene kwaliteit van leven. Chronische pijn kan leiden tot slaapproblemen, verminderde mobiliteit, en beperkingen in sociale en recreatieve activiteiten. Dit kan gevoelens van frustratie, isolatie en zelfs depressie veroorzaken. Onderzoek toont aan dat mensen met chronische lage rugpijn een verhoogd risico hebben op het ontwikkelen van angststoornissen en depressieve symptomen. Dit maakt een holistische aanpak bij de behandeling van rugklachten des te belangrijker.

5. Spieratrofie
Wanneer lage rugpijn ervoor zorgt dat je minder beweegt, kan dit leiden tot spieratrofie, oftewel het dunner en zwakker worden van de spieren. Vooral de core-spieren, die de wervelkolom ondersteunen, zijn gevoelig voor atrofie bij gebrek aan beweging. Het verzwakken van deze spieren kan het herstel bemoeilijken en de kans op herhaling van rugklachten vergroten. Oefeningen gericht op het versterken van de rug- en buikspieren kunnen helpen om spieratrofie te voorkomen en de rug sterker te maken.

6. Syndroom van Cauda Equina
Ofschoon zeldzaam, kan lage rugpijn soms wijzen op een ernstige aandoening zoals het syndroom van Cauda Equina. Dit is een aandoening waarbij de zenuwwortels onderaan de wervelkolom ernstig worden samengedrukt, wat kan leiden tot blijvende schade. Symptomen zijn onder andere verlies van controle over de blaas of darmen, ernstige uitstralende pijn naar de benen, en gevoelloosheid in het gebied rondom de geslachtsdelen (zadelanesthesie). Dit is een medische noodsituatie en vereist onmiddellijke behandeling om blijvende complicaties te voorkomen.

7. Verminderde mobiliteit en arbeidsongeschiktheid
Lage rugpijn kan leiden tot een verminderde mobiliteit, wat dagelijkse activiteiten bemoeilijkt. Bij sommige mensen kunnen de klachten zo ernstig worden dat ze hun werk niet langer kunnen uitvoeren. Rugpijn is wereldwijd een van de meest voorkomende oorzaken van arbeidsongeschiktheid. Mensen die fysiek zwaar werk doen of langdurig in dezelfde houding zitten, hebben een hoger risico om blijvend arbeidsongeschikt te raken door rugklachten.

8. Verslaving aan pijnmedicatie
Bij de behandeling van lage rugpijn worden soms krachtige pijnstillers, zoals opioïden, voorgeschreven. Hoewel deze medicijnen effectief kunnen zijn in het verminderen van pijn, bestaat er een risico op afhankelijkheid en verslaving, vooral wanneer ze langdurig worden gebruikt. Het is belangrijk dat pijnmedicatie alleen wordt gebruikt onder strikte begeleiding van een arts, en dat er naar alternatieve behandelingen wordt gezocht om de afhankelijkheid van medicatie te minimaliseren.

9. Impact op de mentale gezondheid
Langdurige pijn kan een enorme impact hebben op de mentale gezondheid. Mensen met chronische lage rugpijn hebben een verhoogd risico op het ontwikkelen van depressie, angst en stress. De voortdurende aanwezigheid van pijn kan leiden tot gevoelens van hulpeloosheid en een gebrek aan controle over het eigen lichaam. Dit benadrukt de noodzaak van een multidisciplinaire aanpak waarbij niet alleen de fysieke pijn, maar ook de mentale en emotionele aspecten van rugpijn worden behandeld.

Voorzorgsmaatregelen om complicaties te voorkomen
Het voorkomen van complicaties begint met een actieve en bewuste benadering van lage rugpijn. Hier zijn enkele strategieën om het risico op complicaties te minimaliseren:

  • Blijf actief: Probeer, ondanks de pijn, actief te blijven. Lichte bewegingen, zoals wandelen en rek- en strekoefeningen, kunnen helpen om de spieren soepel te houden en atrofie te voorkomen.
  • Versterk de core-spieren: Sterke buik- en rugspieren bieden ondersteuning aan de wervelkolom en verminderen de kans op terugkerende klachten.
  • Luister naar je lichaam: Vermijd activiteiten die de pijn verergeren en neem voldoende rust om te herstellen.
  • Psychologische ondersteuning: Overweeg ondersteuning van een psycholoog om te leren omgaan met chronische pijn en de emotionele impact ervan te verminderen.

Preventie van lage rugpijn: tips voor een gezonde rug

Lage rugpijn is een veelvoorkomend probleem dat veel mensen op enig moment in hun leven treft. Gelukkig zijn er verschillende manieren om lage rugpijn te voorkomen en de gezondheid van je rug te bevorderen. In deze sectie bespreken we enkele effectieve preventiestrategieën om je rug gezond en sterk te houden.

Blijf in beweging
Regelmatige lichaamsbeweging is een van de beste manieren om lage rugpijn te voorkomen. Activiteiten zoals wandelen, zwemmen, fietsen en yoga helpen om de spieren rondom de wervelkolom te versterken en soepel te houden. Beweging bevordert ook de doorbloeding, waardoor de tussenwervelschijven beter worden gevoed en de rug flexibel blijft. Streef naar minstens 30 minuten matige lichaamsbeweging per dag.

Versterk de core-spieren
De spieren in je buik, rug en bekken – ook wel de core-spieren genoemd – bieden ondersteuning aan je wervelkolom. Door deze spieren regelmatig te trainen, kun je de kans op lage rugpijn verkleinen. Oefeningen zoals planken, bruggetjes en side planks helpen om de core te versterken en de rug te stabiliseren.

Let op je houding
Een goede houding is cruciaal om lage rugpijn te voorkomen. Probeer rechtop te zitten en te staan, waarbij je de schouders ontspannen houdt en de oren in lijn met de schouders. Bij het zitten is het belangrijk om een stoel te gebruiken die je onderrug goed ondersteunt en om je voeten plat op de grond te houden. Vermijd langdurig zitten en probeer regelmatig van houding te veranderen.

Gebruik de juiste tiltechnieken
Onjuiste tiltechnieken kunnen leiden tot blessures aan de onderrug. Til altijd met gebogen knieën en houd de rug recht wanneer je zware voorwerpen optilt. Houd het gewicht dicht bij je lichaam en vermijd draaien tijdens het tillen. Wanneer een object te zwaar is, vraag dan om hulp of gebruik hulpmiddelen zoals een steekwagen.

Vermijd langdurig zitten of staan
Langdurig zitten of staan kan de rug overbelasten. Als je een zittend beroep hebt, probeer dan elk uur even op te staan, te strekken en rond te lopen. Sta je veel voor je werk, probeer dan regelmatig van been te wisselen en gebruik een voetenbankje om de druk op je onderrug te verlichten.

Let op je gewicht
Overgewicht kan extra belasting veroorzaken voor de wervelkolom, waardoor de kans op lage rugpijn toeneemt. Door een gezond gewicht te behouden, kun je de druk op je rug verminderen en de kans op rugklachten verkleinen. Een gebalanceerd dieet met voldoende groenten, fruit, eiwitten en gezonde vetten kan helpen om een gezond gewicht te behouden.

Zorg voor voldoende rust en slaap
Een goede nachtrust is essentieel voor het herstel van het lichaam en het voorkomen van rugklachten. Zorg voor een comfortabel matras dat voldoende ondersteuning biedt aan de wervelkolom. Slaap bij voorkeur op je zij met een kussen tussen de knieën om de natuurlijke kromming van de wervelkolom te behouden, of op je rug met een kussen onder de knieën.

Vermijd stress
Stress kan leiden tot spierspanning, vooral in de onderrug. Het beheersen van stress kan bijdragen aan het voorkomen van lage rugpijn. Ontspanningstechnieken zoals meditatie, ademhalingsoefeningen en yoga kunnen helpen om stress te verminderen en de spieren te ontspannen.

Draag de juiste schoenen
Het dragen van schoenen die goede ondersteuning bieden, kan rugklachten helpen voorkomen. Vermijd schoenen met hoge hakken of slechte ondersteuning, omdat deze de stand van je wervelkolom kunnen beïnvloeden en extra druk op de onderrug kunnen veroorzaken.

Luister naar je lichaam
Voorkomen is beter dan genezen. Luister naar je lichaam en onderneem actie bij de eerste tekenen van rugklachten. Door tijdig rust te nemen en preventieve maatregelen te treffen, kun je voorkomen dat lichte rugpijn verergert en uiteindelijk chronisch wordt.
Pijn in de zij of flank: rechts en links en pijn in de rug

Pijn in de zij of flank: rechts en links en pijn in de rug

Wat zijn de mogelijke oorzaken pijn in zij rechts en links? Pijn in zij of flank verwijst naar pijn of ongemak in de zijkant van de buik, direct boven de heup. Je kunt last hebben van pijn in rechterz…
Pijn in onderrug: pijnlijke onderrug links, rechts en midden

Pijn in onderrug: pijnlijke onderrug links, rechts en midden

Pijn in de onderrug of lage rugpijn is een courante klacht en kan behoorlijk lastig zijn. Pijn in onderrug komt vaak door overbelasting van de rugspieren. Het gebied ter hoogte van de onderste vijf le…
Ziekte van Bechterew: symptomen, oorzaak en behandeling

Ziekte van Bechterew: symptomen, oorzaak en behandeling

Ziekte van Bechterew of spondylitis ankylopoetica symptomen bestaan in het begin vooral uit rugpijn, gelokaliseerd laag in de rug of de bilstreek. De rugpijn gaat veelal gepaard met stijfheid. De ziek…
Eenzijdige rugpijn: oorzaken van pijnlijke rug aan één kant

Eenzijdige rugpijn: oorzaken van pijnlijke rug aan één kant

Eenzijdige rugpijn is pijn die voornamelijk optreedt aan de linker- of rechterkant van de rug. Een pijnlijke rug aan één kant kent verschillende mogelijke oorzaken. Rugpijn die je alleen of voornameli…
Urineweginfectie: symptomen, oorzaken en behandeling

Urineweginfectie: symptomen, oorzaken en behandeling

Urineweginfectie symptomen zijn afhankelijk van de plaats van de ontsteking. Veelvoorkomende urineweginfectie symptomen zijn een stekende en hevige pijn in de (onder)buik en/of onderrug; vaak moeten p…
Brandende rug: oorzaken van een branderig gevoel in de rug

Brandende rug: oorzaken van een branderig gevoel in de rug

Een branderige rug of branderige rugpijn is een erg vervelend gevoel en kan behoorlijk verstorend werken. Er zijn veel redenen waarom een warm en branderig gevoel in de rug ontstaat en de aard van de…
Beknelde zenuw onderrug: symptomen, oorzaken en behandeling

Beknelde zenuw onderrug: symptomen, oorzaken en behandeling

Een beknelde zenuw in de onderrug of lumbale radiculopathie kan pijnlijk en uitputtend zijn. Deze situatie doet zich voor wanneer iets de zenuwen onder druk zet bij de laatste vijf wervels in je rug;…
Rugpijn (pijnlijke rug): oorzaken, symptomen en behandeling

Rugpijn (pijnlijke rug): oorzaken, symptomen en behandeling

Rugpijn is een veel voorkomende klacht. Ongeveer 8 op de 10 mensen ervaren op enig moment in hun leven rugpijn of een pijnlijke rug. Rugpijn verdwijnt vaak vanzelf; ongeveer 60% van de rugpijn is binn…
Spierkrampen en spierspasmen in de rug: oorzaken van krampen

Spierkrampen en spierspasmen in de rug: oorzaken van krampen

Spierverkramping, spierkrampen of spierspasmen kunnen zich onder meer voordoen in de rug, vooral in de onderrug. Een spierspasme of spierkramp is de onwillekeurige samentrekking of spanning van de spi…
Stijve onderrug: oorzaken en symptomen stijve, stramme rug

Stijve onderrug: oorzaken en symptomen stijve, stramme rug

Een stijve onderrug of rugstijfheid wordt meestal veroorzaakt door spierkramp/spierpijn of lumbale artrose. Als je last hebt van artrose in de rug dan ontstaan de klachten langzaam en krijg je in de l…
Baarmoederverzakking: symptomen, oorzaken en behandeling

Baarmoederverzakking: symptomen, oorzaken en behandeling

Baarmoederverzakking, baarmoederprolaps of uterusprolaps komt veel voor, ongeveer één op de vijf tot tien vrouwen krijgt er vroeg of laat last van. Een verzakking betekent dat de baarmoeder door de om…
Jeukende rug: oorzaken, symptomen & behandeling jeuk op rug

Jeukende rug: oorzaken, symptomen & behandeling jeuk op rug

Een jeukende rug is een vervelende klacht. De medische term voor jeuk is pruritus. Infecties, beten en steken van insecten, chronische ziekten, atopisch eczeem, warmte-uitslag, psoriasis, allergische…
Pijn in buik en rug: oorzaken opgeblazen gevoel en rugpijn

Pijn in buik en rug: oorzaken opgeblazen gevoel en rugpijn

Een opgeblazen gevoel ontstaat vaak doordat (een teveel aan) gassen in het maag-darmkanaal geen natuurlijke uitweg kunnen vinden, waardoor ze zich ophopen in je buik, vooral na een maaltijd. Dit kan g…
Gonorroe: symptomen, oorzaak en behandeling van een druiper

Gonorroe: symptomen, oorzaak en behandeling van een druiper

Gonorroe symptomen zijn niet altijd aanwezig. Vrouwen met gonorroe (ofwel een druiper) ervaren vaak weinig of geen klachten, terwijl mannen met gonorroe meestal duidelijke klachten hebben. Gonorroe is…
Fibromyalgie: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose

Fibromyalgie: symptomen, oorzaken, behandeling en prognose

Fibromyalgie symptomen zijn onder meer chronische spierpijn, vermoeidheid, slaapproblemen, en pijnlijke tender points of triggerpoints. Fibromyalgie is een chronisch pijnsyndroom. De pijn is onder mee…
Endometriose: oorzaken van menstruatiepijn en bekkenpijn

Endometriose: oorzaken van menstruatiepijn en bekkenpijn

Endometriose symptomen zijn menstruatiepijn, bekkenpijn, pijn bij seks, buikpijn, darmklachten en blaasproblemen, vermoeidheid en zelfs vruchtbaarheidsproblemen. Bij endometriose verspreidt het slijmv…
Stijve rug: oorzaken, symptomen en zelfzorg stijfheid in rug

Stijve rug: oorzaken, symptomen en zelfzorg stijfheid in rug

Een stijve rug na het opstaan, na zitten of na het sporten, is een vervelende klacht. Stijfheid van de rug is een veel voorkomend symptoom dat plotseling kan beginnen of zich langzaam kan ontwikkelen.…
Rugpijn onderrug, middenrug en bovenrug – oorzaken

Rugpijn onderrug, middenrug en bovenrug – oorzaken

Rugpijn in de onderrug, middenrug of bovenrug is een veel voorkomende klacht. Hiervan is de meest courante klacht lage rugpijn zonder uitstraling. Lage rugpijn is vaak te wijten aan een probleem met s…
Lage rugpijn: oorzaken en behandeling acute lage rugklachten

Lage rugpijn: oorzaken en behandeling acute lage rugklachten

Acute lage rugpijn, lage rugklachten: pijn in de onderrug. Men spreekt van lage rugpijn als de pijn onder in de rug zit. In meer dan 90% van de gevallen is er geen specifieke lichamelijk aanwijsbare o…
Pijn in onderbuik: links & rechts, oorzaken en behandeling

Pijn in onderbuik: links & rechts, oorzaken en behandeling

Pijn in onderbuik oorzaken en pijn in onderbuik links en rechts symptomen. Wat zijn de meest voorkomende oorzaken van pijn in onderbuik bij vrouwen en mannen? Zowat iedereen ervaart wel eens pijn in d…
Prostaatpijn en prostaatklachten: (pijn)klachten prostaat

Prostaatpijn en prostaatklachten: (pijn)klachten prostaat

Prostaatpijn (prostatodynie) is pijn tussen de balzak en endeldarm. Prostaatklachten symptomen zijn prostaatpijn, moeite met het starten of stoppen met plassen; vaak moeten plassen; vaak 's-nachts pla…
Baarmoederontsteking: symptomen, oorzaken en behandeling

Baarmoederontsteking: symptomen, oorzaken en behandeling

Baarmoederontsteking, ook wel endometritis genoemd, is een ontsteking van het baarmoederslijmvlies en kan worden veroorzaakt door een infectie. Het kan bij vrouwen de volgende symptomen en klachten ve…
Prostaatkanker met uitzaaiingen: behandeling en overleving

Prostaatkanker met uitzaaiingen: behandeling en overleving

In Nederland krijgen jaarlijks ongeveer 9.500 mannen te horen dat zij prostaatkanker hebben. Bij mannen is dit de meest voorkomende vorm van kanker. Het aantal gevallen zal naar verwachting de komende…
Pijn: oorzaken en soorten acute pijn en chronische pijn

Pijn: oorzaken en soorten acute pijn en chronische pijn

Pijn kent verschillende mogelijke oorzaken. Pijn is een onprettige sensorische en/of emotionele ervaring als gevolg van feitelijke of mogelijke weefselschade of verwonding. Soms ontstaat pijn zonder a…
Chronische rugpijn of lage rugpijn: symptomen en oorzaken

Chronische rugpijn of lage rugpijn: symptomen en oorzaken

Elke dag last van rugpijn? Chronische rugpijn kan je levensvreugde behoorlijk vergallen. Het blijkt dat zelfs hardnekkige rugpijn of aanhoudende rugklachten over het algemeen binnen 6 tot 12 weken gen…
Prostatitis: symptomen en behandeling prostaatontsteking

Prostatitis: symptomen en behandeling prostaatontsteking

Prostatis symptomen bestaan uit moeite met plassen (en soms pijn bij het plassen), pijn in de blaas, teelballen en penis, pijn tussen de geslachtsorganen en de anus, en moeite en pijn bij ejaculatie.…
Dysmenorroe: hevige menstruatiepijn of pijnlijke menstruatie

Dysmenorroe: hevige menstruatiepijn of pijnlijke menstruatie

Dysmenorroe duidt op hevige menstruatiepijn en hevige pijn onderbuik en rug. Dysmenorroe is een pijnlijke menstruatie die de patiënt in haar normale activiteiten (ernstig) kan belemmeren. Een vrouw me…
Blaasontsteking tijdens zwangerschap: symptomen en oorzaken

Blaasontsteking tijdens zwangerschap: symptomen en oorzaken

Een blaasontsteking of cystitis is een ontsteking van het slijmvlies in de blaas en wordt vaak veroorzaakt door Escherichia coli, een bacterie die in de darmen voorkomt. Veelvuldige aandrang om te pla…
Gepubliceerd door Tartuffel op 07-07-2012, laatst gewijzigd op 24-10-2024. Het auteursrecht (tenzij anders vermeld) van deze special ligt bij de infoteur. Zonder toestemming van de infoteur is vermenigvuldiging verboden.

Bronnen en referenties
  • Inleidingsfoto: istock.com/AndreyPopov
  • Dr. J.A.H. Eekhof, dr. A. Knuistingh Neven, dr. W. Opstelten: Kleine kwalen in de huisartspraktijk, Elsevier Gezondheidszorg, Amsterdam, vijfde geheel herziene druk, 2010.
  • Martin Sulman. Mens & Gezondheid. https://mens-en-gezondheid.nl/ (ingezien op 24-10-2024)