Pijn bij seks of pijn bij vrijen (dyspareunie): oorzaken

Dyspareunie betekent pijn bij vrijen of pijn bij seks en duidt op een terugkerende of aanhoudende genitale pijn die samengaat met de coïtus (geslachtsgemeenschap). Dyspareunie kan problemen in de seksuele relatie van een echtpaar veroorzaken. Daarom is het van belang het probleem niet te late voortduren, maar zo snel mogelijk aan te pakken. Zowel mannen als vrouwen kunnen last hebben van pijn bij seks of pijn bij vrijen. Deze special gaat in op de mogelijke oorzaken van dyspareunie bij vrouwen. Pijn bij het vrijen is een veel voorkomende klacht. Sommige vrouwen hebben er regelmatig last van, anderen slechts een enkele keer. Wat vaak voorkomt is dat vrouwen na de gemeenschap last hebben van een branderig of schrijnend gevoel (soms ook bij het plassen). Deze pijn ontstaat doordat de vrouw onbewust haar bekkenbodemspieren aanspant. Ontspanningsoefeningen van de bekkenbodem kunnen de klachten aanzienlijk verminderen.

Veel voorkomende oorzaken van pijn bij seks bij vrouwen

De meest voorkomende oorzaken van pijn bij seks of pijn bij vrijen bij vrouwen, zijn:

Vaginisme. Dit is een veel voorkomende aandoening, welke duidt op het onwillekeurig aanspannen van de spieren rond de vagina. Hierdoor lukt het niet om geslachtsgemeenschap te hebben. De vagina gaat als het ware 'op slot'.
Vaginale infecties. De meeste vaginale schimmelinfecties. worden veroorzaakt door de schimmel Candida albicans. De schimmel tast de vaginale wand aan, waardoor seks pijnlijk wordt.
Diepe pijn. Je kan ook een diepe pijn in de buik of bekkenbodem ervaren tijdens het vrijen. Het kan zijn dat deze pijn alleen optreedt bij een bepaalde houding. Dit kan erop wijzen dat de pijn veroorzaakt wordt doordat de penis tegen de baarmoedermond aanstoot. Het blijkt dat ook darmafwijkingen zoals een prikkelbare darm of gynaecologische aandoeningen zoals endometriose dergelijke diepe pijnklachten kunnen veroorzaken.
Een groot myoom of vleesboom kan ervoor zorgen dat het vrijen pijnlijk is.
Endometriose. Een toestand waarin het endometrium of baarmoederslijmvlies (de bedekkende laag van de binnenzijde van de baarmoeder) buiten de baarmoeder treedt. Een veel voorkomende klacht van endometriose is problemen bij seks.
Cysten op de eierstokken kunnen pijn tijdens het vrijen veroorzaken.
Pelvic Inflammatory Disease (PID) omvatten infecties aan de vrouwelijke voortplantingsorganen en dit kan diepe pijn veroorzaken tijdens het neuken.
Ectopische zwangerschap. Een buitenbaarmoederlijke zwangerschap is een zwangerschap waarbij een bevruchte eicel zich buiten de baarmoeder ontwikkelt. Dit kan onder meer klachten geven tijdens de seksuele gemeenschap.
Geslachtsgemeenschap te snel na een operatie of bevalling kan leiden tot pijnklachten tijdens de seksuele gemeenschap.
Verzakkingsklachten, waarbij één of meerdere organen in het bekken omlaag zakken. Het kan gaan om de blaas, de baarmoeder, de endeldarm of de dunne darm, die via de vagina naar buiten zakken. Dit kan leiden tot allerlei klachten waaronder pijn bij het vrijen.
Seksueel overdraagbare aandoeningen (soa's). Deze kunnen aanleiding geven tot pijn tijdens het vrijen.
Huidafwijkingen die elders op het lichaam bestaan, zoals eczeem of psoriasis, kunnen ook op de vulva voorkomen. Dergelijke aandoeningen van de vulva kunnen het vrijen nadelig beïnvloeden.
Kloofjes en scheurtjes in en rond de vagina.
Allerlei ziekten of handicaps kunnen leiden tot verminderde vochtafscheiding bij opwinding en daarmee op een grotere kans op pijn bij het vrijen. Je kan hierbij denken aan suikerziekte, multiple sclerose, een beroerte of een dwarslaesie.
Overgang. Na de overgang wordt de vaginawand als gevolg van hormonale veranderingen dunner en gevoeliger. De vagina kan dan ook minder vochtig worden, wat aanleiding kan geven tot pijnklachten tijdens de seksuele gemeenschap.